8 Mart Dünya Kadınlar Günü Nasıl Ortaya Çıktı?

Yıl 1857’nin mart ayı, ABD’nin New York şehrinde bir dokuma fabrikasında düşük ücret, fazla süreli çalışma ve çok ağır olumsuz çalışma koşullarını protesto etmek ve amacıyla kadın tekstil işçiler greve başlar. Grevin amacı 16 saatlik çalışmalarını 10 saate düşürerek çalışma saatlerine uygun bir biçimde ücret almaktır. Kadınların bu grevi büyük bir kitlesel harekete dönüşerek işçi dayanışması haline gelmiştir. Polisin aşırı müdahalesi ve ardından işçilerin fabrikaya kilitlenmesi ve hala doğrulanamamış bir durum olan sönmeyen bir sigara izmaritinden kaynaklanan bir yangın sonucu kimi kaynaklara göre 120, kimi kaynaklara göre 129 kadın işçi hayatını kaybetmiştir. 26-27 Ağustos 1910 tarihinde Danimarka’nın Kophenhag şehrinde gerçekleştirilen 2. Enternasyonale bağlı kadınlar toplantısında Almanya Sosyalist Demokrat Partisi önderlerinden Clara Zetkin tarafından ölen kadın işçilerin anısına 8 Mart’ın Dünya Kadınlar Günü olarak anılması teklifi oy birliği olarak kabul edilmiştir.

Dünya emekçi kadınlar günü ismi, gerçekleştirilen bu konferansın arkasından 11 yıl sonra, 1921 yılında, Moskova'da, 3. Komünist Kadınlar Konferansı’nda bugünün Dünya Emekçi Kadınlar Günü olarak anılması kararlaştırıldı. O dönemde “sınıfa karşı sınıf” politikası bu ismin değişmesinde etkili olmuştu. Fakat Sene 1930 olduğunda ise tüm dünyada aynı isimle birleşilmesi için Dünya Kadınlar Günü olarak tekrar kayıtlara geçti.

Kadınlar gününün 8 Mart olmasının sebebi ise, 2. Dünya Savaşı sonrasında birçok ülke, bugünü 8 Mart tarihinde anmak yerine başka günlerde başka sembollerle anmayı tercih etti. Birleşmiş Milletler tarafından tüm dünyada 8 Mart tarihinin kabul edilmesi 16 Aralık 1977 yılında oldu. Türkiye'de 8 Mart Dünya Kadınlar Günü ilk kez 1921 yılında "Emekçi Kadınlar Günü" olarak kutlanmaya başlandı. 1975 yılında ve onu izleyen yıllarda daha yaygın ve yığınsal olarak kutlandı, kapalı mekanlardan sokaklara taşındı. "Birleşmiş Milletler Kadınlar On Yılı" programından Türkiye'nin de etkilenmesiyle, 1975 yılında "Türkiye 1975 Kadın Yılı" kongresi yapıldı. 12 Eylül 1980 Askeri Darbesi'nden sonra dört yıl süreyle herhangi bir kutlama yapılmadı. 1984'ten itibaren her yıl çeşitli kadın örgütleri tarafından "Dünya Kadınlar Günü" kutlanmaya devam ediliyor. Türkiye de ilk kadınlar günü 1921 yılında gerçekleştirilmiştir. 1975 yılında Türkiye 1975 kadın yılı kongresi yapıldı ve bu yıllarda daha da coşkuyla kutlama haline gelen Emekçi Kadınlar Günü, Birleşmiş Milletler Kadınlar On Yılı programına Türkiye’yi de eklemesiyle farklı boyuta ulaşmıştır. 1980 askeri darbe den dolayı 4 yıl boyunca kutlanamayan kadınlar günü 1984 yılından itibaren çeşitli sivil toplum kuruluşları tarafından tekrar kutlanmaya başlanmıştır.